Do urazu w obrębie stawu skokowego może dojść tak naprawdę nawet podczas wykonywania prostych, codziennych czynności. Najczęstszym z nich jest skręcenie kostki, które objawia się bólem i opuchlizną. Do bardziej zaawansowanych urazów takich jak zerwanie więzadeł lub torebki stawowej dochodzi zazwyczaj podczas uprawiania sportów kontaktowych. Bez względu na skutek oraz okoliczności, w których możemy doznać urazu kostki niezbędna jest prawidłowa diagnoza oraz skuteczne działania, które pomagają podczas leczenia urazów.
Jaki stabilizator stawu skokowego wybrać? Czym się sugerować?
Na samym początku należy poprawnie zdiagnozować, co tak naprawdę stało się w stawie skokowym - tutaj konieczne będzie udanie się do lekarza ortopedy lub fizjoterapeuty, który zdiagnozuje problem i na jego podstawie pomoże dobrać odpowiednią ortezę. Ortezy stawu skokowego dzielą się na:
- opaski miękkie
- opaski z dodatkowym usztywnieniem bocznym
- opaski sznurowane
- opaski sztywne (typu łuska)
- buty ortopedyczne
Mając już podstawowy podział dostępnych ortez na kostkę, musimy zwrócić uwagę na kolejny element - przeznaczenie. Do uprawiania sportu i profilaktycznego wsparcia stawu skokowego po urazie przyda nam się inna orteza niż w przypadku całkowitego zerwania więzadła. Dlatego też poniżej postaram się wyjaśnić, na co zwracać uwagę w doborze odpowiedniego stabilizatora w oparciu o jego przeznaczenie:
- orteza kostki po skręceniu lub zwichnięciu stawu (urazy I stopnia) - skręceniu lub zwichnięcie kostki należy do urazów I stopnia. W przypadku doznania kontuzji wymagane jest ustabilizowanie i odciążenie stawu. Najlepszym wyborem będzie opaska miękka (sznurowana lub zapinana na rzepy). W przypadku ostrego skręcenia warto wybrać opaskę z dodatkowym bocznym usztywnieniem w celu jeszcze lepszego ustabilizowania stawu i ograniczenia ruchomości kostki na boki. Powrót do pełnej sprawności po urazie następuje zazwyczaj do 14 dni.
- orteza kostki po częściowym zerwaniu więzadeł lub torebki stawowej (urazy II stopnia) - urazy podobne do tych wspomnianych powyżej. W tym wypadku również dobrze sprawdzi się stabilizator stawu skokowego (sznurowany lub zapinany na rzepy) lub sztywna orteza kostki, która cechuje się bardzo dobrą stabilizacją i unieruchomieniem kostki w rotacji zewnętrznej. W niektórych wypadkach (np. po kilkukrotnym skręceniu stawu lub naderwaniu więzadeł zaleca się stosowanie buta ortopedycznego w celu maksymalnego odciążenia kończyny). Po urazie zaleca się stosowanie ortezy stawu skokowego w przedziale od 2 do 4 tygodni.
- orteza kostki po całkowitym zerwaniu więzadeł (urazy III stopnia) - najbardziej złożone i bolesne urazy w obrębie stawu skokowego. W niektórych przypadkach wymagane jest leczenie operacyjne. Po urazie zaleca się stosowanie niskich lub wysokich (w zależności od stopnia kontuzji i zaleceń lekarza prowadzącego) butów ortopedycznych. Cechują się one całkowitym unieruchomieniem stawu skokowego. Pełny powrót do zdrowia w przypadku poważnych urazów stawu skokowego może trwać nawet do 3 miesięcy.
Należy pamiętać, że o ostatecznym doborze odpowiedniej ortezy stawu skokowego zawsze powinien decydować lekarz prowadzący lub fizjoterapeuta!
Kiedy stosować ortezę stawu skokowego?
Stabilizacja stawu skokowego niezbędna jest przede wszystkim po urazach w obrębie kostki, dolegliwościach bólowych, opuchliźnie oraz nawracających problemach ze stabilizacją i chodzeniem. Nie należy bagatelizować żadnego, nawet najmniejszego urazu w obrębie stawu gdyż może to prowadzić w przyszłości do poważnych kontuzji, które spowodowane są mikro urazami.
Opaski na kostkę są bardzo często wybierane przez sportowców i osoby aktywne fizyczne w celu profilaktycznego ustabilizowania stawu skokowego podczas uprawiania sportu u osób po przebytych urazach i kontuzjach. Zadaniem stabilizatora jest odciążenie kostki i minimalizowanie ryzyka nawrotu lub wystąpienia kontuzji po przez kontrolę jej ruchomości.
Zaleca się także stosowanie odpowiedniego stabilizatora na kostkę do użytku codziennego dla osób po urazach, które odczuwają ból podczas wykonywania codziennych aktywności lub przeciążeniach stawu spowodowanych np. pracą fizyczną lub wielogodzinnym chodzeniem.
But ortopedyczny zamiast gipsu - zalety
Dlaczego wybór buta ortopedycznego zamiast gipsu po doznaniu urazu jest lepszym wyborem?
Odpowiedź jest prosta. Wybór buta ortopedycznego wiąże się z większym komfortem, lepszym dopasowaniem oraz możliwością zadbania o podstawową ruchomość stawu podczas gdy kostka zawinięta w gips pozostaje nieruchoma przez bardzo długi czas. Ponadto but ortopedyczny może zostać w każdej chwili ściągnięty w celu chociażby zadbania o higienę kończyny. W przypadku gipsu jest to po prostu nie możliwe. W obecnych czasach mamy dostęp do bardzo nowoczesnych i praktycznych rozwiązań jakimi są właśnie buty ortopedyczne.
W ofercie naszego sklepu posiadamy buty pompowane, które gwarantują bardzo dobre dopasowanie do kostki a także buty zapinane na rzep, które są znacznie tańsze od tych pompowanych.
Do dodatkowych zalet stosowania buta ortopedycznego zamiast gipsu, należą:
- możliwość indywidualnego dopasowania buta do stawu skokowego
- możliwość ściągnięcia go w każdej chwili
- antypoślizgowa podeszwa, która gwarantuje komfort podczas chodzenia
- lżejsza budowa niż w przypadku gipsu
- zapewnienie prawidłowej oddychalności kończyny
Staw skokowy - jak zminimalizować ryzyko kontuzji?
Najskuteczniejszym sposobem na zminimalizowanie ryzyka wystąpienia kontuzji, tak samo jak w przypadku naszego wpisu nt. kolana jest ruch. Ruch jest najlepszym sposobem na wzmocnienie ścięgien i więzadeł w stawie. Odpowiedni trening składający się z:
- ćwiczeń motorycznych
- ćwiczeń plyometrycznych
- ćwiczeń stabilizujących
- ćwiczeń siłowych
Pozwala na skuteczne wzmocnienie ścięgien i więzadeł, pogłębienie zakresu ruchu i rozbudowę mięśni otaczających staw. Oczywiście nie jest to recepta na 100% zmniejszenie ryzyka wystąpienia kontuzji ponieważ jest to niemożliwe. Urazy były, są i będą, możemy jedynie zminimalizować ryzyko ich wystąpienia. Wprowadzając ćwiczenia z wcześniej wspomnianych dziedzin skutecznie to ryzyko zminimalizujemy. Nasze stawy będą wówczas odporniejsze na przeciążenia, mocniejsze i przede wszystkim ich zakres ruchu będzie większy (najczęstszą przyczyną wystąpienia kontuzji jest przekroczenie anatomicznego zakres ruchu wskutek, którego dochodzi do zerwania więzadła w kostce).
